Οι δωδω-νέοι περιβαλλοντολόγοι στο Φεστιβάλ Αειφορίας

Από τον Τάσο Δρούβη, Α’ Γυμνασίου

       Η Περιβαλλοντική Ομάδα του σχολείου μας συμμετείχε στο Φεστιβάλ Επιστήμης και Αειφορίας που οργάνωσε το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων σε συνεργασία με το Δήμο Ιωαννιτών και την Περιφερειακή Διεύθυνση Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης Ηπείρου, την Κυριακή 8 Νοεμβρίου, στο Πνευματικό Κέντρο της πόλης μας.

Η φωτοσύνθεση

Η φωτοσύνθεση είναι η πιο σημαντική μεταβολική λειτουργία της βιόσφαιρας και είναι απαραίτητη για την ύπαρξη της ζωής.

Ο παρακάτω σύνδεσμος οδηγεί σε ένα διαδραστικό περιβάλλον φωτοσυνθετικής διαδικασίας

http://www.biologycorner.com/worksheets/photosynthesis_virtual_lab.html

Περισσότερες πληροφορίες για την φωτοσύνθεση:

• Εboos.edu.gr
• Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Καστοριάς
• ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΒΙΟΛΟΓΩΝ (ΟΕΛΜΕΚ) 

Video (στα Αγγλικά) Britannica

Διεθνές έτος φωτός 2015 - UNESCO

Το 2015 έχει οριστεί από την UNESCO ως το διεθνές έτος φωτός και συναφών τεχνολογιών.
Οι εφαρμογές του φωτός στην καθημερινή μας ζωή είναι πάρα πολλές και συχνά είναι αόρατες προς εμάς γιατί όταν αναφερόμαστε σε "φως" ουσιαστικά εννοούμε και μήκη κύματος πέραν του ορατού φάσματος.

Σε ότι αφορά στο περιβάλλον, το φως έχει θετικές αλλά και αρνητικές επιδράσεις. Η πλέον θετική είναι το φαινόμενο της φωτοσύνθεσης που είναι απαραίτητο για την διατήρηση της ζωής!

Η κυριότερη αρνητική επίδραση είναι το φαινόμενο της "φωτορύπανσης" που εμφανίζεται κυρίως στις μεγαλουπόλεις και μας κρύβει το μεγαλείο του νυχτερινού ουρανού.

Διαβάστε περισσότερα.

Η ώρα της γης

Uniting people to protect the planet

 

http://www.earthhour.org/

Βικογιατροί (Εθνοβοτανική έρευνα στο Ζαγόρι)

Οι Κομπογιαννίτες, ήταν ξακουσμένοι αυτοδίδακτοι γιατροί από το Ζαγόρι. Είναι γνωστοί και με άλλα ονόματα, όπως Ματσουκάδες, Βικογιατροί, Σακκουλαραίοι, Καταφιανοί, Ζαγοριανοί. Έγιναν ξακουστοί για τις καταπληκτικές επιτυχίες τους, με την ιατρική ικανότητα τους και η φήμη τους έφτασε μέχρι τα σουλτανικά παλάτια.

Ήταν ένα «είδος αδελφότητος», όπου ο πατέρας δίδασκε την τέχνη και τα μυστικά της στο γιο του, ο οποίος και τον διαδεχόταν. Αυτοί οι εμπειρικοί γιατροί διέπρεψαν κατά τους προ και μετά την Επανάσταση χρόνους, και κατά μία παράδοση ασκούσαν το έργο τους από το 1690. Γύριζαν παντού: Θράκη, Μακεδονία, Βουλγαρία, Σερβία, Μ. Ασία, Στερεά Ελλάδα, Πελοπόννησο. Ήταν φημισμένοι σ’ όλα τα Βαλκάνια. Οι Βικογιατροί ήταν κυρίως από τα χωριά: Λιασκοβέτσι, Τσεπέλοβο, Φραγγάδες, Πάπιγκο, Σκαμνέλι, Καλωτά, Δόλιανη, Μανασή, Τζωντήλα, Κουκούλι, Νεγάδες, Ανω Πεδινά, Μονοδένδρι και Καπέσοβο.

Διαβάστε όλο το άρθρο

Στο διεθνές περιοδικό Journal of Ethnopharmacology δημοσιεύτηκε εργασία με τον τίτλο: "Ethnobotanical survey of Zagori (Epirus, Greece), a renowned centre of folk medicine in the past" όπου παρουσιάζονται περί τα 100 φαρμακευτικά φυτά της περιοχής του Ζαγορίου και η χρήση τους από τους Κομπογιαννίτες στο πέρασμα του χρόνου.

Σήμερα η λέξη έχει διαφορετική σημασία.

Δωδωναία (purpurea)

Ένα φαρμακευτικό φυτό (με γνώριμο όνομα) που ευδοκιμεί σε τροπικές, υποτροπικές και θερμές εύκρατες περιοχές της Αφρικής , της Αμερικής και την Αυστραλασία.
 
Διαβάστε σε μετάφραση το σχετικό άρθρο στη Wikipedia

Υπάρχουν αρκετές δημοσιεύσεις σε διεθνή περιοδικά για τις φαρμακευτικές του ιδιότητες. Επιλέγουμε δύο όπου περιγράφονται οι αντιφλεγμονώδεις και αντιβακτηριδιακές ιδιότητες συστατικών του φυτού.

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19325527
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22491678

Βάση Δεδομένων για τα Φαρμακευτικά Φυτά του Εθνικού Δρυμού Βίκου - Αώου

Βάση Δεδομένων για τα Φαρμακευτικά Φυτά του Εθνικού Δρυμού Βίκου - Αώου από το Εργαστήριο Βοτανικής του Τμήματος Βιολογικών Εφαρμογών και Τεχνολογιών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

http://vikos.bat.uoi.gr/index_gr.html

Οι πληροφορίες που περιέχονται στη βάση περιλαμβάνουν:

• Επιστημονικά και κοινά ονόματα των φαρμακευτικών φυτών της περιοχής.
• Περιγραφή, οικολογικά χαρακτηριστικά και φωτογραφίες των φυτών.
• Χρήση τους στην παραδοσιακή ιατρική της περιοχής και σχετική βιβλιογραφική αναφορά.
• Χρήση τους στην σύγχρονη ιατρική και σχετική βιβλιογραφική αναφορά (όπου βρέθηκαν δεδομένα).
• Τις δραστικές ουσίες που περιέχονται σε κάθε φυτό, τεχνικές απομόνωσής τους, παρενέργειες και αντίδοτα (όπου βρέθηκαν δεδομένα).
• Πληροφορίες βιοτεχνολογικού ενδιαφέροντος

Το φασκόμηλο. Ένα σύνηθες αλλά θαυματουργό φυτό.

Το φασκόμηλο ανήκει στην οικογένεια Lamiaceae (Χειλανθή) στο γένος Salvia που περιλαμβάνει περίπου 500 είδη, λίγα όμως από αυτά είναι εμπορικά σημαντικά.

Στη χώρα μας υπάρχουν πάνω από 20 είδη σάλβιας, αλλά αυτά που είναι γνωστά σαν φασκόμηλο είναι δύο.  Το πρώτο είναι S. officinalis και το δεύτερο το S. fruticosa (S. Triloba). Η τελευταία μάλιστα είναι η πλέον διαδεδομένη στη χώρα μας και είναι γνωστή διεθνώς ως Greek Sage.

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Το όνομα σάλβια, προέρχεται από το Λατινικό Salvere, που σημαίνει σώζω-θεραπεύω και δείχνει το ποσό πολύ εκτιμούσαν οι Ρωμαίοι το φυτό αυτό.

Φυσικά ήταν πολύ γνωστό στην αρχαιότητα, όπου οι αρχαίοι Έλληνες το χρησιμοποιούσαν σε δαγκώματα των φιδιών και ως τονωτικό του μυαλού και του σώματος. Εκτός από το Διοσκουρίδη το φασκόμηλο αναφέρεται από τον Ιπποκράτη, τον Γαληνό και τον Αέτιο.

Οι Ρωμαίοι το θεωρούσαν ιερό φυτό και φυτό της αθανασίας, μάλιστα το χρησιμοποιούσαν σε τελετές. Η συλλογή του ήταν μια ιεροτελεστία, Οι γιατροί της Σχολής του Σαλέρνο πίστευαν ότι "όποιος έχει στο σπίτι του φασκόμηλο δε φοβάται το θάνατο".

Οι Άραβες θεωρούσαν ότι μπορούσε να θεραπεύσει τα πάντα..

Οι Κινέζοι το θεωρούν καλύτερο από το τσάι και ρωτάνε μέσω μιας παροιμίας τους «Γιατί να πεθαίνουν οι άνθρωποι όταν στον κήπο τους φυτρώνει φασκόμηλο;».

Οι Γάλλοι το ονομάζουν ελληνικό τσάι και το χρησιμοποιούν όπως και οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι όχι μόνο για φαρμακευτικούς αλλά και για μαγειρικούς σκοπούς.

(Ευχαριστούμε τον κ. Κύρκα Δημήτριο, MSc)

Ένα εντυπωσιακό φαρμακευτικό φυτό!

Muscari Spp.

Το γένος Muscari περιλαμβάνει περίπου 50 είδη βολβωδών φυτών που η κοινή τους ονομασία είναι σταφυλουάκινθοι (grape hyacinth). Ευδοκιμούν κυρίως σε υψόμετρο από το επίπεδο της θάλασσας μέχρι τις αλπικές περιοχές της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής. Είδη μούσκαρι συχνά χρησιμοποιούνται στην κουζίνα της νότιας Ελλάδος και Ιταλίας. Είναι ένα είδος βολβού, παρόμοιου με κρεμμύδι, με μια μάλλον έντονη, πικρή γεύση. Μετά το μαγείρεμα οι βολβοί γίνονται κοκκινωποί.
Το μούσκαρι χρησιμοποιήται σαν φαρμακευτικό για τις τονωτικές του ιδιότητες και σαν διουρητικό.