Η ανακύκλωση και η σημασία της

Από τη μαθήτρια της Γ’ Γυμνασίου, Ανδρονίκη Μητσιάδη

      Ανακύκλωση είναι η διαδικασία της συστηματικής συλλογής, διαλογής και επαναφοράς των χρήσιμων από τα απορρίμματα υλικών στον κοινωνικό και οικονομικό κύκλο ζωής.

Η ανακύκλωση περιλαμβάνει όλα τα μέτρα για την ανάκτηση αυτών των υλικών και την προώθησή τους στη διαδικασία παραγωγής νέων προϊόντων που δημιουργούνται μέσα από την επεξεργασία των ήδη χρησιμοποιημένων προϊόντων. Άλλοτε τα υλικά αυτά χρησιμοποιούνται και πάλι για τον ίδιο σκοπό (π.χ. παλιά κουτάκια αλουμινίου και γυάλινες φιάλες ξαναγίνονται κουτιά ή φιάλες) και άλλοτε τα παλιά υλικά μετατρέπονται σε τελείως διαφορετικά και νέα προϊόντα. 

        Η ίδια η φύση, ως μηχανισμός ανακύκλωσης, έχει να μας μάθει πολλά πράγματα. Παρατηρώντας τη ζωή στον πλανήτη, στη φυσική του δραστηριότητα, προκύπτει ότι η διατήρηση της ζωής πάνω σε αυτόν είναι ένα προϊόν ανακύκλωσης. Το νερό που πίνουμε ανακυκλώνεται, μέσα από την εξάτμιση και τη βροχή, επιστρέφοντας σε εμάς. Το ζωικό και φυτικό βασίλειο δανείζεται το σώμα εκδήλωσής του από το ορυκτό βασίλειο και με το τέλος του κύκλου ζωής του, κάθε πλάσμα, επιστρέφει στη φύση το υλικό που δανείστηκε. Στη συνέχεια, μια νέα μορφή ζωής δανείζεται τα ίδια υλικά, για να εκδηλωθεί. Η ζωή συνεχίζεται σε κύκλους εκδήλωσης και απόσυρσης αρμονικά δεμένους και έτσι η εξέλιξη γίνεται εφικτή και συνεχιζόμενη.

Η αναγκαιότητα της ανακύκλωσης

        Η βιομηχανική ανάπτυξη κι η μαζική παραγωγή των αγαθών, ο συνωστισμός των ανθρώπων σε αστικά κέντρα κι ο υπερκαταναλωτισμός, η έλλειψη παιδείας κι η απρονοησία του σύγχρονου ανθρώπου επέφεραν, πέραν της συσσώρευσης των απορριμμάτων, ανισορροπία στον "οργανισμό" του πλανήτη, οδηγώντας τον σε οριστική διάλυση.

         Η υπεράντληση των πρώτων υλών του πλανήτη, έχει ως τραγικό αποτέλεσμα την αποψίλωση των δασών  για την παραγωγή χαρτιού, την υπεράντληση πετρελαίου για την παραγωγή πλαστικών, την εξόρυξη μετάλλων και την εξόρυξη πυριτίου για την παραγωγή γυαλιού• και ακόμη, τη ρύπανση του πλανήτη τόσο του εδάφους όσο και των ποταμών-λιμνών και του ζωογόνου αέρα, την επιδείνωση του φαινομένου του θερμοκηπίου και τέλος όλα τα προβλήματα που προκύπτουν από τους χώρους υγειονομικής ταφής (ρύπανση του χερσαίου και υδάτινου περιβάλλοντος,  εκπομπές μεθανίου στο περιβάλλον, κίνδυνοι εκρήξεων, αφόρητη δυσοσμία).

Τα οφέλη που προκύπτουν από την ανακύκλωση

        Η επιτυχία της ανακύκλωσης δημιουργεί  μια σειρά από θετικά αποτελέσματα, όπως: 

•           μείωση του όγκου των απορριμμάτων,

•           μείωση της ρύπανσης της ατμόσφαιρας, των υπόγειων υδάτων, αλλά και του εδάφους,

•           εξοικονόμηση ενέργειας και φυσικών πόρων,

•           σταδιακή πτώση στις τιμές των προϊόντων,

•           δημιουργία νέων θέσεων εργασίας,

•           απόκτηση μιας διαφορετικής αντίληψης για τις φυσικές αξίες του πλανήτη και απόκτηση σεβασμού σε αυτό που η φύση μας δωρίζει,

•           θεμελίωση του μέλλοντος σε ένα καθαρό περιβάλλον και σε έναν υγιή και πράσινο πλανήτη.

        Προϋποθέσεις επιτυχίας προγραμμάτων ανακύκλωσης

        Ομολογουμένως στη σύγχρονη εποχή γίνονται σημαντικές προσπάθειες από ιδιωτικούς και κρατικούς φορείς για την υλοποίηση και αποπεράτωση της ιδέας της ανακύκλωσης. Όμως, καμιά πολιτική ή πρόγραμμα ανακύκλωσης δεν μπορεί να πετύχει, αν δεν ευαισθητοποιηθεί ο ίδιος ο άνθρωπος, αν δεν ευαισθητοποιηθούμε όλοι μας! Δε θα πρέπει να στεκόμαστε ως παθητικοί αποδέκτες των εκάστοτε αποφάσεων, αλλά να συμμετέχουμε υπεύθυνα και ενεργά στην υλοποίησή τους, αλλάζοντας τις μέχρι τώρα συνήθειές μας.

Για παράδειγμα:

• Να προτιμούμε και να προτείνουμε συσκευές που να μπορούν να επιστραφούν, να επαναχρησιμοποιηθούν ή να ανακυκλώνονται.

• Να αποφεύγουμε προϊόντα με υπερβολική συσκευασία και να προτιμούμε εκείνα που χρησιμοποιούν ανακυκλωμένα προϊόντα συσκευασίας ή που η συσκευασία τους να προέρχεται από υλικά ανακύκλωσης.

 • Να χρησιμοποιούμε τη δική μας πάνινη τσάντα ή ό,τι άλλο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τις αγορές μας αντί των πλαστικών. 

• Να αποφεύγουμε τη χρήση πλαστικών μιας χρήσης, όπως πλαστικά ποτηράκια, πιατάκια, πλαστικές ξυριστικές μιας χρήσης κτλ.

• Να αποφεύγουμε προϊόντα που τα συστατικά τους προκαλούν αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και την υγεία.

• Να προτιμούμε μπαταρίες που δεν περιέχουν κάδμιο ή υδράργυρο.

• Να προτιμούμε λαμπτήρες μεγάλης διάρκειας ζωής και χαμηλών ενεργειακών αναγκών.

• Να συμμετέχουμε ενεργά στα προγράμματα ανακύκλωσης της περιοχής μας.

       Είναι απαραίτητο, λοιπόν, να ενεργοποιηθούν όλοι οι δημόσιοι φορείς, τοποθετώντας κάδους ανακύκλωσης σε σχολεία, υπουργεία, υπηρεσίες, αλλά και σε κάθε συνοικία. Είναι απαραίτητο κάθε σπίτι και κάθε οικογένεια να καταναλώνει και να παράγει με σεβασμό προς το περιβάλλον! Τέλος, είναι απαραίτητο ο κάθε άνθρωπος να αποκτήσει οικολογική συνείδηση! Δε χρειάζεται υπεράνθρωπη προσπάθεια, απλά αλλαγή τρόπου σκέψης. Και καθοριστικό ρόλο στην επίτευξη των παραπάνω θα διαδραματίσει  το εκπαιδευτικό μας σύστημα. Αυτό που θα διαμορφώσει νέους πολίτες ως υπεύθυνες υπάρξεις με όραμα για έναν κόσμο όπου ο άνθρωπος θα είναι εναρμονισμένος με τον πλανήτη, με οικολογική συνείδηση και με συναίσθηση ότι το κατ’ ουσίαν σπίτι μας είναι ο ίδιος ο πλανήτης.