Σάββατο 3 Φεβρουαρίου 2024

Η ΙΔΡΥΣΗ ΚΑΙ Η ΕΚΤΑΣΗ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΔΡΥΜΟΥ ΒΙΚΟΥ - ΑΩΟΥ

  Από τις μαθήτριες της Α’ Γυμνασίου Ευτυχία Κοντοζήση,  Κατερίνα Κρανά και Βιβιάνα Σούρλα

 Εθνικός Δρυμός Βίκου Αώου: Ένα δώρο της φύσης στην Ήπειρο και στην Ελλάδα και … ένα ρεκόρ Γκίνες!

               Εθνικός Δρυμός Βίκου-Αώου αποτελεί περιοχή προστατευόμενου φυσικού πλούτου. Βρίσκεται στον νομό  Ιωαννίνων, στο Ζαγόρι της Ηπείρου και συνορεύει βορειοανατολικά με τον Εθνικό Δρυμό Πίνδου-Βάλια Κάλντα. Ανακηρύχτηκε επίσημα εθνικός δρυμός το 1973,  με σκοπό  την προστασία  της πλούσιας άγριας φύσης που απλώνεται από το φαράγγι του Βίκου  μέχρι τη χαράδρα τού  ποταμού Αώου και την ενδιάμεση ορεινή περιοχή του βουνού Τύμφη. Η περιοχή έχει ενταχθεί στο ευρωπαϊκό δίκτυο προστατευόμενων περιοχών natura 2000, προστατεύεται από τη συνθήκη Ραμσάρ και διακρίνεται για τις έντονες εναλλαγές στο φυσικό τοπίο: κατάφυτες πυκνές εκτάσεις αλληλοδιαδέχονται απότομους γκρεμούς. Είναι ο μεγαλύτερος δρυμός της χώρας, το ελληνικό  Γκραντ Κάνυον  κι είναι εγγεγραμμένος στο βιβλίο Γκίνες ως το βαθύτερο φαράγγι του κόσμου, με βάθος 900μ. και άνοιγμα μόλις 1100μ.   

         Η περιοχή Βίκου-Αώου  αποτελεί έναν από τους δέκα εθνικούς δρυμούς της Ελλάδας και περιλαμβάνει το φαράγγι του Βίκου, που αποτελεί και τον πυρήνα του δρυμού, ένα  τμήμα της οροσειράς της Τύμφης, τη χαράδρα του Αώου, καθώς και μία σειρά από παραδοσιακά διατηρημένους οικισμούς. Έχει ονομαστεί και «δρυμός των μεγάλων κορυφών», λόγω των απότομων και υψηλών κορυφών της περιοχής, με υψηλότερη αυτή της Γκαμήλας (2.497μ.) στην Τύμφη. Έχει έκταση 122.250 στρεμμάτων, από τα οποία τα 34.120 είναι ο κύριος πυρήνας του. 

Από το 2010, η ευρύτερη περιοχή εντάσσεται στο  Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων της UNESCO ως Γεωπάρκο Βίκου – Αώου. Η γεωλογική ιστορία του φαραγγιού αποτυπώνεται στο ανάγλυφό του. Πετρώματα που δημιουργήθηκαν από κελύφη, όστρακα και άλλους θαλάσσιους οργανισμούς, πριν από 35 εκατ. έτη, βρίσκονται σε υψόμετρα που ξεπερνούν τα 2.000 μέτρα, ενώ οι δολομίτες στον πυθμένα του είναι ηλικίας 160 εκατ. χρόνων.

         Η περιοχή περιλαμβάνει ένα εξαιρετικά σπάνιο και ευαίσθητο οικοσύστημα, όπου απαντούν πολλά ενδημικά, σπάνια ή απειλούμενα είδη χλωρίδας. Αυτός είναι  ο λόγος που δεν επιτρέπεται καμία ανθρώπινη δραστηριότητα, εκτός από αυτές που σχετίζονται με την περιήγηση και την αναψυχή κατά τη διάρκεια της ημέρας. Η βλάστηση οφείλει τη σημερινή της μορφή σε μια μακρά πορεία εξέλιξης στον χρόνο, ενώ στην ποικιλία των ειδών συνέβαλαν και οι  μεγάλες υψομετρικές διαφορές σε συνδυασμό με τις κλιματικές συνθήκες. 

     Η χλωρίδα της περιοχής περιλαμβάνει ενδημικά είδη, όπως η ιπποκαστανιά και η ραμόντα. Στη χλωρίδα περιλαμβάνονται, επίσης, και πολλά φαρμακευτικά φυτά, που οι περίφημοι «Βικογιατροί» χρησιμοποιούσαν για τις θεραπείες τους. Τέλος, ξεχωριστή κατηγορία αποτελεί η παραποτάμια βλάστηση με είδη όπως η ιτιά, το σκλήθρο και κυρίως τα πλατάνια.

         Η δε πανίδα του δρυμού περιλαμβάνει εμβληματικά θηλαστικά όπως την αρκούδα και το αγριόγιδο. Στους βραχώδεις σχηματισμούς απαντούν εντυπωσιακά είδη πουλιών όπως ο πετρίτης και η  τοιχοδρόμα. Οι πολύ καλά διατηρημένοι βιότοποι κατά μήκος του ποταμού Βοϊδομάτη φιλοξενούν τη βίδρα και την ενδημική πέστροφα Salmo farioides. Στην περιοχή ζουν, επίσης, πολλά είδη αμφίβιων και ερπετών, σε αρκετά πυκνούς πληθυσμούς.        

    Ο Εθνικός Δρυμός Βίκου Αώου συνδυάζει τη φυσική ομορφιά των χαραδρών και των πανύψηλων κορυφών με την ανυπέρβλητη αρχιτεκτονική των χωριών του Ζαγορίου. Είναι πόλος έλξης ορειβατών, φυσιολατρών, αλλά και κάθε απλού ταξιδιώτη. Επιβλητικές και πανύψηλες οι κορυφές του, με πρώτη και καλύτερη την Γκαμήλα, πάντοτε λευκές, μοιάζουν να ανήκουν στον ουρανό. Ο ποταμός Αώος, στα βόρεια του Δρυμού, κυλάει ανάμεσα στην πυκνή βλάστηση του ομώνυμου φαραγγιού. Ο Βίκος, από τη νότια πλευρά, κάθετος και απότομος και ο Βοϊδομάτης, το διαυγέστερο ελληνικό ποτάμι, σχηματίζουν δύο εντυπωσιακά φαράγγια. Όλα αυτά συνθέτουν το τοπίο του Δρυμού.


Διαδικτυακές πηγές:

https://dilofo.gr/zagori-plirofories/drymos-vikos-aoos-pindos/

https://necca.gov.gr/apeiloumena-eidi/farangi-vikou-ethnikos-drymos-vikou-aoou/

https://www.allovergreece.com/Greek-Woodland-Parks/Descr/9/el

https://el.wikipedia.org/wiki

https://www.kathimerini.gr/k/travel/561523630/i-diaschisi-toy-vikoy/

https://www.konitsa.gr/visit/fusiko-perivallon-6/57-caradra-aoou





Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου


Υπεύθυνη Καθηγήτρια Περιβαλλοντικής Ομάδας:

Koυϊμτζή Κατερίνα, Φιλόλογος